منظور از اضطراب نوعی حالت هیجانی ناخوشایند و مبهم است که با پریشانی، هراس، تپش قلب، تعرق، سردرد، بی قراری و تکرر ادرار همراه است. هنگامی که فرد نسبت به کارآمدی، توانایی و استعداد خود در شرایط امتحان دچار نگرانی و تردید می شود می‌توان از اضطراب امتحان سخن گفت. در هنگام امتحان، به ویژه امتحانات سرنوشت ساز (کنکور و امتحان نهایی) بیشتر دانش آموزان اضطراب امتحان را تجربه می کنند. وجود اندکی اضطراب درانسان طبیعی و مطلوب است و موجب افزایش تلاش و تکاپو می شود، اما اگر از حد اعتدال تجاوز کند موجب کاهش پیشرفت تحصیلی خواهد شد.
راههای کاهش اضطراب امتحان دردانش آموزان و کنکوریها :
1- دانش آموزان امتحان را امری عادی تلقی کنند و از قوانین و سوالات ترسانده نشوند.
2- ایجاد شایستگی برای غلبه بر امتحان : باید در دانش آموزان این احساس ایجاد شود که امتحان مشکلی ندارد و می توان بر آن مسلط شد برای این منظور می توان موقعیت هایی مشابه امتحان واقعی ایجاد کرد تا اضطراب آنان در اثر تجربه این موقعیت های بی خطر کاهش یابد.
3- انجام ورزش به طور منظم و مداوم موجب سلامت جسمانی، کاهش اضطراب و فشارروانی و افزایش عزت نفس می شود. اگر برنامه ورزشی ندارید، لااقل به پیاده روی در صبح زود بپردازید و این کار را سه بار در هفته انجام دهید.
4- مصرف ویتامین ها به ویژه ویتامینهای گروه B در کاهش اضطراب تاثیر بسزایی دارند و می توانید برای تامین آنها در بدن از میوه و سبزی تازه استفاده کنید. یکی از عواملی که موجب کاهش تمرکز در انسان می شود، هایپوگلیسمی (کاهش قندخون) است، برای جلوگیری از آن از قندهای طبیعی مانند خرما، کشمش، انجیر، عسل و مانند آن استفاده کنید و ازپرخوری بپرهیزید، زیرا باعث تجمع خون در اطراف دستگاه گوارش می شود و تمرکز را کاهش می دهد.
5- قبـل از هر چیز، بایـد آمـادگـی لازم بـرای امتحان را پیدا کنید.از هر فرصتی برای خواندن و یادگیری مطالب استفاده کنید. از خواندن مطالب در لحظه های آخر بشدت خودداری کنید، و شب قبل حتماً خواب کامل داشته باشید. کم خوابی یا بیخوابی بر میزان استرس میافزاید.
6- مکان و زمان امتحان را دقیقاً بخـاطر بسپارید، و وسائل لازم برای آن را از قبل تهیه کنید. سر وقت در جلسه حضور بـهـم رسانـید، نه خیلی زود و نه خیلی دیر. به هیچ عنوان عجله نکنید.
7- امتحان دادن یک کار فکری است. وظیفه ی شما حین امتحان فکر کردن راجع به مطالبی است که قبلاً مطالعه کرده و یاد گرفته اید. پس روی کارتان (فکر کردن) تمرکز کنید و سعی کنید حواستان به هیچ چیز دیگری منحرف نشود.
8- حین امتحان دقت کنید که از نظر فیزیکی در شرایط راحتی به سر ببرید. هرگونه ناراحتی در نشستن می تواند از تمرکز شما جلوگیری کند. اگر احساس کردید که عضلاتتان منقبض شده است، دست از نوشتن بردارید، چند نفس آرام و عمیق بکشید و عضلاتتان را رها کنید.
9- اعضاء خانواده از طریق حفظ آرامش،کاهش جدال و کم کردن رفت و آمدهای خانوادگی و دوستانه می توانند به کاهش اضطراب نوجوانان و جوانان کمک کنند.
واحد سلامت نوجوانان،جوانان و مدارس