برنامه سلامت مادران
دیدگاه
ورسالت:
یکی از ارکان مهم
خدمات بهداشتی ارائه خدمت مناسب به مادران
در دوران بارداری ، زایمان و پس از آن میباشد. گروه سلامت مادران معاونت بهداشتی دانشگاه
علوم پزشکی کرمانشاه؛ مسئولیت مراقبتهای بهداشتی مرتبط با بارداری است بطوریکه که هر
مادری با هر وضعیتی و در هر سطحی از نیاز به خدمات به واحدهای ارائه دهنده خدمت مراجعه نماید ،خدمت کار آمد و اثر بخش دریافت
نماید . هدف از این مراقبت ها کاهش بار بیماریهای ناشی از حاملگی، زایمان و پس از زایمان
در مادر (تا 42 روز پس از زایمان) در راستای تعهدات ملی و بین المللی و با توجه به
ارزشهای سازمانی این برنامه می باشد
گروه هدف:
زنان خواهان بارداری، زنان باردار، زنان در حین زایمان
و تا 42 روز بعد از زایمان
هدف کلی برنامه:
1-ارتقای سلامت همه جانبه در ابعاد جسمی- روانی
و اجتماعی
2- افزایش
امید زندگی سالم
اهداف اختصاصی برنامه:
1-کاهش مرگ مادران به 19 در صد هزار تولد زنده
2-افزایش پوشش مراقبت پیش از بارداری
3- افزایش پوشش مراقبت بارداری
4- افزایش
پوشش مراقبت پس از زایمان
5- ثبت 100 درصدی اطلاعات مادران نزدیک به مرگ
6-افزایش درصد زایمان طبیعی
7-ارتقاء پوشش کلاس های آمادگی برای زایمان
برنامه ها:
1-برنامه نظام کشوری مراقبت مرگ مادری
2- برنامه
های مراقبتهای ادغام یافته (خارج بیمارستانی)
3) برنامه نظام مراقبت عوارض شدید بارداری و زایمان
رویکرد ”مادران نزدیک به مرگ"
4) برنامه
PMTCT
5- برنامه بهبود کیفیت خدمات مامائی و زایمان
6) برنامه بهبود کیفیت مراقبت از مادران نیازمند مراقبت
ویژه (پرخطر)
7) سامانه 4030
8-قوانین حمایت از خانواده و جوانی جمعیت
9-برنامه کمک غذایی مادران باردار نیازمند به حمایت
های تغذیه ای
10-برنامه های مرتبط با واحد تسهیلات زایمانی
11-اعلام نقل مکان مادران در بارداری و پس از زایمان
منابع موجود در
بخش بهداشت:
1- در حال حاضر
3 واحد تسهیلات زایمانی در ، شهرستان روانسر،،شهرستان دالاهو شامل بستر درمان
شهرستان و شهر گهواره ، وجود دارد که در امر زایمان و ارائه خدمات درمانی فعالیت دارند.
2- 40 رابط بارداریهای پرخطر از بخش بهداشت در بیمارستان
های دولتی و خصوصی و دولتی غیر وابسته به دانشگاه ، در امر پیگیری مادران پرخطر و در
معرض خطر مراجعه کننده ، بستری شده و یا ترخیص شده از بیمارستان در سطح استان فعالیت
میکنند.
3- 38 کلاس آمادگی برای زایمان در بخش دولتی
فعالیت های برنامه:
1-ارائه خدمات مراقبتی در دوران پیش از بارداری،
بارداری و پس از زایمان درمراکز خدمات جامع سلامت شهری و روستایی،پایگاه های سلامت
و خانه های بهداشتی مطابق پروتکل های استاندارد ارائه خدمات و پیگیری فعالانه مادران
در معرض خطر و پرخطر
2- نظارت
بر واحد های تسهیلات زایمانی جهت تضمین و بهبود کیفیت خدمات بهداشتی
3- پایش
و نظارت بر خدمات ارائه شده توسط پزشک، مراقب سلامت، ماما و بهورز درمراکز خدمات جامع
سلامت شهری و روستایی،پایگاه های سلامت و خانه های بهداشتی
5- آموزش
وبازآموزی کارکنان
6- آموزش
عمومی جامعه درباره مراقبت های پیش از بارداری، بارداری، زایمان و پس از زایمان
7- تعامل
با بخش خصوصی در زمینه ارائه خدمت به مادران باردار
8- نظارت
بر تهیه و توزیع منابع ، تجهیزات و مکمل های دارویی مورد نیاز گیرندگان
9- نظارت
بر کلاس های آمادگی برای زایمان
10-تهیه برنامه عملیاتی دانشگاهی(معاونت بهداشت و
درمان)
11-پیگیری مادران پرخطر گزارش شده از سطوح تخصصی به
ستاد استان و شهرستانها یا مراکز ارائه خدمت
13- توانمند
سازی مادران باردار در امر زایمان طبیعی با برگزاری کلاس های آمادگی برای زایمان
14-اجرای نظام پایش و ارزشیابی در کلیه سطوح ارائه
خدمت و پشتیبانی
15- تهیه
گزارش مرگ مادران فوت شده در اثر عوارض بارداری و زایمان و بررسی علل موثر بر مرگ مادر
با تشکیل کمیته های استانی و دانشگاهی
وضعیت برنامه سلامت مادران سال 1400:
1-بالا بودن درصد پوشش شاخص مراقبت بارداری و پوشش
پیش از بارداری استان نسبت به متوسط کشوری
2-پایین بودن درصد زایمان به روش سزارین استان نسبت
به کشور در سال 1400
3-پایین بودن میزان مرگ مادر استان نسبت به کشور در سال 1400
4-کاهش مرگ مادر در سال 1399 نسبت به سال 1400
5-پایین بودن تعداد زایمان خارج بیمارستانی اعم از
زایمان در منزل و زایمان تسهیلات زایمانی
دستاورد های برنامه:
1-کسب رتبه دانشگاه برتر در دو سال متوالی 1394 و
1395 در برگزاری کلاس های آمادگی برای زایمان
2-کسب رتبه دانشگاه برتر در سال 1394 در خصوص نحوه
اجرای برنامه پایگاه بهداشتی
انتظارات برنامه
سلامت مادران:
1-شناسائی 100 درصد مادران منطقه تحت پوشش و مراقبت
کامل آنها از پیش از بارداری تا پس از زایمان
2-آگاهی از علل و عوامل موثر در مرگ مادران در منطقه
تحت پوشش
3-حمایت از اجرای نظام کشوری مراقبت مرگ مادری جهت
انجام به موقع فعالیت ها:
4-تشکیل به موقع کمیته های مورتالیتی و موربیدیتی
و ترویج زایمان طبیعی
*آسیب شناسی مورتالیتی و موربیدیتی و بررسی نواقص
حوزه بهداشت
*اصلاح فرآیندهای ارائه خدمت
*تهیه گزارشهای
موردی و ارسال به مراکز تحت پوشش
*مقایسه وضعیت زایمان به روش طبیعی و سزارین
تدوین مداخلات در راستای افزایش زایمان طبیعی
5-آگاهی از وضعیت شاخصهای کلیدی برنامه سلامت مادران
6-شناسایی مادران نیازمند مراقبت ویژه در هر شهرستان
و نظارت بر نحوه مدیریت بارداری های نیازمند مراقبت ویژه در دانشگاه ها )با تاکید بر مراکز بهداشتی درمانی دارای مرگ یا عوارض
شدید بارداری و زایمان(
7-مدیریت اقدامات انجام شده در دانشگاه جهت تقویت
نقش رابطین سلامت مادران در حوزه های بهداشت و درمان جهت پیگیری مادران پس از ترخیص از بیمارستان
8-تقویت پاسخ دهی به مادران و کمک به اعزام یا ارجاع
به موقع از طریق سامانه ارتباطی 4030 و نظارت بر نحوه پاسخ
9-جلب همکاری های درون بخشی (اورژانس 115 ) و برون
بخشی(هلال احمر، استانداری و ...) برای انتقال مادران پرخطر
10-نظارت برآموزش پروتکل های ابلاغی سلامت مادران
11-برگزاری حداقل یک کارگاه آموزشی یا دوره تکمیلی
کلاسهای آمادگی برای زایمان برای ماماهای حوزه بهداشت
12-نظارت بر برگزاری آموزش کلاسهای آمادگی برای زایمان
برای مادران در مراکز بهداشتی
13-نظارت بر برنامه های حمایتی تغذیه ای از مادران
باردار
14- دقت در جمع آوری و ثبت اطلاعات مورد نیاز در سامانه
های برنامه سلامت مادران
15-نظارت بر فعالیت مشاورین 4030 از طریق پنل مدیریتی
16-اطمینان از ارائه خدمات مطلوب به مادر باردار در
پایگاه های سلامت و خانه های بهداشت
پیشنهادات
برای اصلاح فرایندهای برنامه:
1-تغییر کوریکولوم های آموزشی دانشجویان رشته های
پزشکی و رشته مامایی با توجه به برنامه های اجرایی جدید سلامت مادران و تقویت نظام
آموزشی و بازآموزی مراکز آموزشی
2- به روز رسانی سامانه سیب بر اساس بسته های خدمت
جدید
3- ایجاد
سیستم گزارش گیری شاخص ها و آمارها از سامانه سیب
بر اساس برنامه های جدید جهت ارائه
یکسان شاخص ها
4- لینک نمودن سامانه های مختلف از جمله گزارش وقایع
مرگ و تولد ثبت احوال به سامانه سیب و سامانه نظام ثبت مرگ
2- ایجاد انگیزه، حساسیت و ترویج دیدگاه پیشگیرانه
در پرسنل ارائه دهنده خدمت بخصوص پزشکان خانواده
3- تقویت فرایند نظام ارجاع با اجرایی نمودن برنامه
پزشک خانواده و برون سپاری ارائه خدمات
4- انجام کارسنجی و ایجاد تعادل بین پرسنل ارائه دهنده
خدمت و فعالیت های مورد انتظار
5- پیش بینی وایجاد ساختار(فیزیکی و پرسنلی) برای
اجرای برنامه های جدید
6- تخصیص و ارسال به موقع اعتبارات با توجه به برنامه
عملیاتی ارائه شده
7- گسترش پوشش بیمه ای در جهت کاهش هزینه خدمات آزمایشگاهی
8- هماهنگی و عقد تفاهم نامه فیمابین ادارات نوزادان
و مادران در وزارتخانه جهت پیشبرد اهداف برنامه سلامت مادران
9- تدوین پروتکل کشوری پروتکل در زمینه نحوه اجرای
برنامه های مادران در بخش خصوصی