تعریف فلج شل حاد: هر نوع فلج ناگهانی وغیر قرینه در افراد زیر 15 سال را فلج شل حاد یا AFP گویند .
شاخص
ویال واکسن یا VVM: برای کاهش میزان ضایعات ، شاخص های ویال واکسن بر روی ویالهای واکسن
خوراکی فلج اطفال قـــــــرار داده شده اند . این شاخص ، کارکنان بهداشتی را قادر
می سازد تا هر چه بهتر و بیشتر و با اطمینان از سلامت و تأثیر واکسن به تجویز آن
اقدام نموده و از مصرف واکسنهایی که براثر حرارت صدمه دیده اند ، خودداری نمایند.
بدین
ترتیب ویالهای واکسن OPV باز شده را می توان در جلسات بعدی
واکسیناسیون نیز مورد استفاده قرار داد، مشروط بر آنکه تاریخ انقضاء واکسن نگذشته
و در شرایط زنجیره سرما و استریل نگهداری شده باشد . این شاخصها بصورت یک مربع که
در داخل یک دایره قرار گرفته ، بر روی برچسب واکسن نقش بسته است . در صورت سلامت
واکسن ، رنگ مربع روشن تر از دایره است.
بنابراین اگر تاریخ انقضاء واکسن نگذشته باشد و مربع روشن تر از دایره باشد
می توان با اطمینان نسبت به مصرف آن ویال اقدام نمود. در صورتیکه مربع و دایره
همرنگ شده و یا مربع تیره تر از دایره شده باشد . علیرغم اینکه زمان انقضاء واکسن
نرسیده باشد ،باید از مصرف آن ویال خودداری نمود.
تعریف مورد پرخطر Hot Case:
در صورتی که بیمار مبتلا به فلج شل حاد بطور همزمان واجد شرایط الف و ب و یکی
از حالات تعریف شده در قسمت ج (مندرج در ذیل ) باشد ، مورد پرخطر محسوب می گردد :
الف - سن کمتر از 5 سال
ب - وجود علائم تیپیک پولیو (وجود تب در
زمان بروز فلج ، تکامل فلج طی مدت کوتاه تر از 4 روز ، وجود فلج غیر قرینه)
ج - سابقه واکسیناسیون ناکامل یا تعلق داشتن به گروههای جمعیتی پرخطر نظیر
مهاجرین ، پناهندگان و … یاسابقه تماس با افرادی از کشورهای پولیو
آندمیک
فقط در این صورت باید از 5 نفر از موارد
تماس بیمار یک نمونه مدفوع جمع آوری شود (از هر نفر یک نمونه)
، و نیز بر روی ظروف حمل نمونه بیمار عبارت Hot Case ذکر شود . همچنین لازم است بر روی فرم تحویل نمونه
آزمایشگاه ، مهری به رنگ قرمز و با ابعاد 5×3 سانتی متر با مضمـــــون Hot Case
درج گردد تا توجه آزمایشگاه ویروس شناسی
جهت اولویت دادن به آزمایش نمونه واصل شده ، جلب گردد .
مراقبت فلج شل حاد: بدین معنا که همه
موارد مظنون به فلج اطفال در کلیه سنین و افراد مبتلاء به فلج شل حاد از جمله گیلن
باره در سنین زیر 15 سال باید مورد جستجو و بررسی قرار گیرند که از این طریق می
توان جمعیت های در معرض خطر ، مناطق پرخطر و جاهایی را که ویروس وحشی کماکان وجود
دارد شناسایی ، و برای مقابله با آن برنامه ریزی نمود . در شبکه های کارآمد باید :
الف -
هر مورد فلج شل حاد، حداکثر ظرف مدت 7 روز کشف و گزارش شود ،
ب
- تمام موارد AFP گزارش شده ، حداکثر در عرض 48 ساعت
بررسی شده و وقوع فلج شل حاد مورد تائید قرار گیرد،
ج - 2 نمونه مدفوع مناسب حداکثر طی 14
روز پس از بروز فلج جمع آوری گردد،
د - نمونه ها حداکثر طی 3 روز به آزمایشگاه واصل شود،
هـ - با توجه به ارسال جواب آزمایشگاه به
واحد مراقبت فلج شل حاد طی 28 روز ، نتیجه آزمایش در موعد مقرر معین باشد،
و –
پیگیری بیمار مبتلاء به فلج شل حاد پس از 60 روز بعد از بروز فلج صورت پذیرد،
ز
- تمام موارد مبتلا به فلج شل حاد
حداکثر ظرف 70 روز پس از بروز فلج طبقه بندی شده و تشخیص نهایی آن مشخص گردد،
ح - تمام موارد فوق باید به دقت در فرم
بررسی بیمار در 3 نسخه تایپ شده و در مرکز
بهداشت شهرستان ، استان و مرکز مدیریت بیماریها نگهداری شوند .
تشخیص واکسن دو ظرفیتی و سه ظرفیتی: اگر
روی ویال واکسن bopv
ثبت شده باشد (دوظرفیتی) و اگر روی ویال واکسن topv ثبت شده باشد( سه ظرفیتی)
می باشد.
موارد
منع واکسن پولیو:
1- حال
عمومی بد و ابتلای به هر نوع بیماری تب دار حاد تا زمان بهبودی
2- واکسیناسیون
کودکان HIVمثبت فاقدعلامت کاملأضروری است و بایستی طبق
برنامه جاری ایمن سازی انجام شود لیکن بهتر است درصورت در دسترس بودن بجای OPVاز IPVاستفاده شود
3- درکودکان دارای نقص اولیه سیستم ایمنی وکودکان تحت درمان با داروهای پائین آورنده قدرت دفاعی بدن
نظیرکورتیکواستروئیدها و یاکودکان تحت درمان با اشعه و مبتلایان به لوسمی – لنفوم وسرطانها ،استفاده از
واکسن پولیو خوراکی ممنوع است و به جای آن باید از واکسن کشته شده تزریقی استفاده شود .