ید، از ریز مغذی های اساسی است که با شرکت در تولید هورمون تیروئید و متابولیسم مواد مغذی، نقش مهمی را در سلامت و اعمال حیاتی انسان از دوران جنینی گرفته تا در دوران کودکی، بلوغ و حتی بزرگسالی دارد. کمبود ید سبب بروز اختلالات وسیعی می شود که مهمترین آنها، اثر مخربی است که بر توانائی های ذهنی و جسمی افراد جامعه و به ویژه کودکان و نوجوانان دارد.
کارشناس تغذیه معاونت بهداشتی : بدون شک کمبود ید مهمترین عامل عقب
افتادگی رشد ذهنی بشر می باشد که البته به آسانی نیز قابل پیشگیری است. با شناخت
جدی کمبود ید و اختلالات ناشی از آن به عنوان یک مشکل بهداشتی- تغذیه ای عمده در
کشور، اولین بررسی کشوری در سال 1368 نشانداد که گواتر در بسیاری از استان های
کشور وجود داشته، بطوریکه، در برخی مناطق میزان شیوع آن به 70 درصد می رسد.
فرید اردیخانی در ادامه افزود: با تشخیص این میزان شیوع در کشور و بدنبال
تشکیل کمیته کشوری مبارزه با اختلالات ناشی از کمبود ید در آن سال و ایجاد یک
همدلی ملی در بین سازمان های درگیر (وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت، درمان و
آموزش پزشکی)، یددار شدن نمک خوراکی به عنوان بهترین راهکار کاهش کمبود ید (که از
طریق رژیم غذائی قابلیت تامین ندارد) و اختلالات ناشی از آن تعیین و با صرف هزینه
های ملی و پیگیری های مداوم دفتر بهبود تغذیه معاونت سلامت وزارت بهداشت، به مرحله
اجرا درآمد. بدنبال این تلاش ملی، کاهش قابل ملاحضه ای در میزان شیوع گواتر در
کشور از 68 درصد در سال 1368 به 5/52 درصد در سال 1375 و به 10 درصد در سال 1380
اتفاق افتاد. در سال 2000 میلادی، کشور ایران به عنوان کشوری عاری از کمبود ید در
منطقه شناخته شده و به عنوان الگوئی علمی و عملی، جهت مشارکت در برنامه های حذف
اختلالات ناشی از کمبود ید در کشورهای منطقه از طریق سازمان بهداشت جهانی دعوت
گردید.
وی در ادامه افزود : متاسفانه، اخیرا" با تبلیغات ناآگاهانه
و مردم فریبانه وسیع در باره انواع نمک های سنگ و نمک دریا (نمکی که فاقد
مجوز و استانداردهای بهداشتی لازم و فاقد ید می باشد) و با عنوان نمک های طبیعی، دارا
بودن خواص درمانی و عدم تاثیر مصرف در بیماران مبتلا به پرفشاری خون، بیماران قلبی
عروقی و دیابتی، زنان باردار و هزار و یک خاصیت غیر واقعی، غیرمنطقی و غیر علمی
دیگر مواجه هستیم که به عنوان یک تهدید خطرناک نه تنها برای هم میهنان عزیزمان،
بلکه برای شکوفائی و رشد اقتصادی کشور مطرح می باشد.
عوارض جبران ناپذیر عدم وجود ید از یک سو
و همچنین وجود فلزات سنگین مانند کادمیوم، جیوه و ... که باعث بروز انواع سرطان و
بیماری های کلیوی و ... شده و از سوی دیگر، وجود گچ، شن و ماسه به عنوان یک
ناخالصی غیر محلول در نمک های معرفی شده به عنوان نمک های طبیعی (سنگ نمک و نمک
دریا) باعث گمراهی آحاد مردم بوده و مصرف آن تهدید جدی برای سلامت مردم می باشد.