​تاثیر فضای مجازی بر سلامت نوجوانان

ناهید جلیلیان کارشناس سلامت سلامت نوجوانان، جوانان و مدارس معاونت بهداشتی عنوان کرد: در سالهای اخیر افراد جامعه خصوصا نسل نوجوان و جوان از فضای مجازی استفاده بی‌رویه می کنند و همین موضوع منجر به انزوای این افراد شده است. این هویت کاذب و زودگذر تصویری غیرواقعی برای فرد ایجاد می کند و منجر به این می شود که افراد دائما در تلاش و تکاپو برای حضور بیشتر در شبکه های اجتماعی شوند؛ چراکه در فضای مجازی بیش از آنکه هویت برای فرد مطرح باشد، فرد سعی در ارائه افکار و علایق و اندیشه های خود دارد که این خود بسیار خطرناک است.

وی افزود: نوجوانان  به خاطر حساسیت سن بلوغ در فضاهای مجازی در معرض آسیب بیشتری هستند. دانش آموزان اطلاعی از سایت های مفید و یا سایت هایی را که نباید بدان ورود یابند، کسب نکرده اند و چه بسا این عدم اطلاعات درست استفاده از فضای مجازی باعث شده است که فرزندان جامعه از مولفه های دینی، تربیتی و فرهنگی دور شوند و هویتشان دچار تردید و آسیب شود.

وی اضافه کرد: میزان حضور دانش آموزان در فضای مجازی و پرسه زدن آنها در شبکه های اجتماعی؛ یکی از مهمترین دغدغه های والدین امروز است. استفاده بی رویه از شبکه های اجتماعی منجر به این شده که خانواده ها از هم دور شوند، حتی ممکن است خانواده ها به صورت صوری و ظاهری دور هم جمع شوند، اما در همان جمع نیز افراد خانواده هرکدام توجهشان به گوشی یا تبلت هایشان است.

کارشناسان اظهار داشته اند که در فضای مجازی چهار حوزه آسیب وجود دارد که بیشترین جرایم و تخلفات و سوءاستفاده ها در راستای این چهار حوزه انجام می شود:

- حوزه خشونت که از طریق بازی های رایانه ای، روان فرزندان را تهدید می کند.

- حوزه فحشا و فساد که بی عفتی و بی بند باری را ترویج می کند.

-  حوزه اعتیاد و گرایش به سوءمصرف مواد مخدر و داروهای روان گردان و حتی اعتیاد ورود به فضای مجازی است.

- حوزه کلاهبرداری که در استفاده فضای مجازی باید مراقب این حوزه ها باشند.

همچنین اضافه کرد: ورود افراطی به فضای مجازی باعث کاهش روابط اجتماعی و ایجاد افسردگی درجوانان و نوجوانان خواهد شد و از سوی دیگر موجب بروز مشکلات در روابط اعضای خانواده از جمله ایجاد تنش، مشاجره و درگیری شده که باعث ایجاد بی حرمتی و کاهش اعتماد به بزرگ تر ها به ویژه والدین خواهد شد.

برای جلوگیری از آسیبهای استفاده از فضای مجازی باید خانواده ها، دانش آموزان را به شرکت در فعالیتهای اجتماعی تشویق کنند. تقویت رفتارهای اجتماعی، وضع قوانین سختگیرانه برای برخورد با مجرمان جرایم اینترنتی و اجرایی کردن این قوانین، آشنا کردن خانواده ها درباره آسیبها و نحوه استفاده از فضای مجازی، اختصاص بخشی از کتابهای درسی برای آشنایی با فناوری های جدید و خطرات بالقوه آن از جمله راهکارهای موثر برای آگاهی دهی به دانش‌آموزان و اطلاع آنها از خطرات و آسیب های استفاده از دنیای مجازی است.

وی راهکار های برای کاهش آسیب نوجوان در فضاهای مجازیارائه نمود :

- آشنایی بیشتر والدین به این فضاها

- راهنمایی فرزندان درخصوص استفاده بهینه ازشبکه های مجازی و برقراری ارتباط محکم و استوار و صمیمی با فرزندان.

- تقویت باورهای دینی و اعتقادی خود در بین خانواده

- قراردادان رایانه خانوادگی در محلی که برای همه قابل مشاهده و در دسترس باشد.

-اختصاص یکساعتی خاص در طول شبانه روز جهت استفاده از اینترنت و بازی های رایانه ای

-انتخاب بازی رایانه ای متناسب با سن فرزندان

-  پر کردن اوقات فراغت فرزندان با ورزش، مهارت آموزی و ....

-آموزش آسیب ها و تهدید های فضای مجازی به فرزندان ، تا اطلاعات شخصی خود و خانواده را در اختیار دیگران قرار ندهند.

- شناخت والدین ازعلایم اعتیاد اینترنتی مثل کاهش روابط اجتماعی،عصبانیت و پرخاشگری در زمان قطع اتصال به اینترنت، افت تحصیلی، اختلال درخواب، رفتن به سراغ اینترنت درمواقع تنهایی، عدم تمایل به بیرون رفتن از خانه، مشکلات و ناراحتی های جسمانی و عضلانی و ...

لذا به والدین توصیه می شود موارد فوق را مدنظر قرار داده تا فرزندانشان که در دوران بلوغ و نوجوانی هستند از آسیب های فضای های مجازی در امان باشد.