برنامه سلامت سالمندان:

یکی از مهمترین مقولات جمعیتی که امروزه توجه بسیاری از صاحب نظران را به خود جلب کرده، سالخوردگی جمعیت است. افزایش طول عمر سالمندی یکی از مهمترین مسائلی است که در رابطه با سلامت سالمندان مطر ح است. با این وجود، در کشور ایران افزایش طول عمر در دوران سالمندی با ناتوانی همراه بوده است. الگوی علل اصلی موثر در سال های از دست رفته عمر در جمعیت بالای 60 سال در ایران، حکایت از آن دارد که بیماری های قلبی، بیماری های دیابت، التهاب مفاصل،بیماری های مزمن تنفسی از مهمترین دلایل کاهش سال های از دست رفته عمر به شمار می رود.

رسالت برنامه سلامت سالمندان:

رسالت این برنامه کاهش بار بیماریهای اولویت دار وقابل پیشگیری سالمندان از طریق طراحی برنامه های بهداشتی در راستای تعهد های ملی و بین المللی است.

هدف کلی:

ارتقای سلامت همه جانبه در ابعاد جسمی–روانی و اجتماعی

هدف کمی:

افزایش کمی و کیفی پوشش مراقبت سالمندان

گروه هدف این برنامه :

Ø      گروه سنی بالای 60سال

ارائه دهندگان خدمت :

Ø      کارکنان آموزش دیده درخصوص مراقبتهای ادغام یافته سلامت سالمندان (پزشک، مراقبین سلامت و بهورزان)

برنامه سالمندان شامل اجزای زیر می باشد:

•       برنامه مراقبت های ادغام یافته سلامت سالمندان

•       عملیاتی کردن سند ملی سالمندان

•       برنامه آموزش شیوه زندگی سالم در دوره سالمندی

تعریف مراقبت های ادغام یافته سلامت سالمندان:

مراقبتهای ادغام یافته به مفهوم استفاده از عوامل خطر و نشانه های بالینی ساده به منظور تشخیص ودرمان بیماری است . دراین مدل از حداقل عوامل خطر و نشانه های بالینی ممکن برای شناسایی زودرس بیماری ، درمان مناسب وارجاع بموقع استفاده می شود . دراین مدل درمان و توصیه های مورد نیاز برای سالمند براساس طبقه بندی است وسعی شده که این طبقه بندی ها تا جای ممکن به تشخیص دقیق بیماری ها نزدیک باشند.

تعریف اجزاء برنامه آموزش شیوه زندگی سالم در دوره سالمندی:

گروه هدف برنامه آموزش شیوه زندگی سالم افراد بین سنین  70-60  سال می باشند. آموزش به دو شکل گروهی و چهره به چهره در خصوص: تغذیه، فعالیت بدنی، مراقبت از کمر و زانو، مراقبت از پاها، پوکی استخوان، پیشگیری از حوادث، بهداشت دهان و دندان، یبوست، بی اختیاری ادرار، یائسگی، استرس، حافظه، خواب، روابط زناشویی، رانندگی، ترک سیگار طی حداقل چهار جلسه گروهی در سال داده می شود.

سند سلامت سالمندان:

با توجه به افزایش درصد گروه سنی سالمندان و به منظور سیاستگزاری و بازتعریف ماموریت های دستگاه های اجرایی برای پاسخ به نیازهای این گروه سنی تدوین سند ملی سالمندان کشور در دستورکار قرار گرفت.

این سند با همکاری سازمان ها و دستگاه های اجرایی ذیربط و با هدف ایجاد جامعه ای بدون تبعیض سنی و رسیدن به بهترین پیامد برای همه ی سنین و ارائه یک چارچوب برای پاسخ مناسب به چالش ها و فرصت های سالمندی فردی و سالمندی جمعیت، تدوین شد و در سال 1398 به دستگاه های اجرایی کشور ابلاغ گردید. این سند چارچوبی برای هدایت سیاست گذاری ها، برنامه ها و فعالیت های آینده در امور سالمندان کشور است و مشتمل بر شش هدف کلی است که برای هر یک راهبرد ها و سیاست های اجرایی تعیین گردیده است که در ذیل به آن اشاره خواهد شد.

اهداف سند مذکور که با توجه به اسناد بالا دستی ( قانون اساسی و سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه سلامت و سیاست های کلی جمعیت) و بررسی وضعیت موجود و شرایط مطلوب تدوین شده است، برقراری عدالت در تامین سلامت و رفاه اجتماعی حوزه سالمندان است. مهمترین جهت گیری های لحاظ شده در هر هدف جهت تعیین راهبردهای  و سیاست های اجرایی شامل موارد ذیل می باشد:

1-ارتقا سطح فرهنگی جامعه در خصوص پدیده سالمندی  که راهبردهای آن  مشتمل است بر استفاده از ظرفیت های رسانه ها در راستای ارتقای منزلت سالمندان و بهره مندی از توان دستگاه های اجرایی و ظرفیت های بخش خصوصی، تعاونی و سازمان های مردم نهاد در راستای احیا و ارتقای منزلت سالمندان است.

2-توانمندسازی سالمندان که راهبرد های آن شامل آموزش و مهارت آموزی فرد و مراقبین سلامت سالمندان  و ایجاد توسعه محیط های توانمند ساز و توسعه مشارکت اجتماعی سالمندان است.

3- حفظ و ارتقاء سلامت جسمی روانی اجتماعی و معنوی سالمندان که راهبردهای آن شامل توسعه کمی و کیفی اقدامات پیشگیرانه و خدمات درمانی، توسعه کمی و کیفی خدمات توان بخشی و خدمات سلامت معنوی و معنا داری زندگی برای سالمندان است.

4-تقویت حمایت های اجتماعی برای ارتقاء سرمایه های اجتماعی که راهبرد های آن شامل تامین معیشت خدمات مالی به سالمندان و توسعه و تقویت خدمات نگهداری از سالمندان و حمایت از توسعه خدمات اجتماعی، دینی، معنوی، فرهنگی، هنری، تفریحی و سیاحتی سالمندان است.

5- توسعه زیر ساخت های مورد نیاز در امور سالمندی که راهبرد های آن شامل تامین سرمایه انسانی و توسعه فناوری در خدمت رسانی به سالمندان، مدیریت آمار و اطلاعات سالمندان و نهاد سازی در حوزه سالمندی است.

6-تامین منابع مالی پایدار برای نظام حمایتی از سالمندان که راهبرد های آن مشتمل است بر تامین منابع مالی مورد نیاز برای اجرای سند و خدمات حوزه سالمندی و و تخصیص عادلانه و بهینه منابع مالی .

سیاستهای آینده برنامه سالمندان : -آموزش مداوم کارکنان بهداشتی درزمینه ارائه خدمات، مشاوره، آموزش به سالمندان و ادامه روند بهبود عملکرد آنان -آموزش عموم مردمو گروههای اختصاصی - برنامه ریزی در راستای بهبود عملکرد خانواده و جامعه نسبت به سلامت سالمندان - جلب همکاری ادارات و ارگانهای دولتی ذیربط به منظور همکاری در راستای اجرای نمودن سند سلامت سالمندان و پیشبرد اهداف برنامه - تقویت برنامه حمایت از سالمندان ناتوان و بی بضاعت توسط سایر ارگانها -افزایش پوشش ارائه خدمات در مناطق نیازمند وسالمندان ناتوان و بسیار پرخطر - ارزشیابی فعالیتهای انجام شده

- تشکیل کارگروه استانی سلامت سالمندان