به گزارش روابط عمومی معاونت معاونت بهداشتی دکتر
ویدا صنیعی مدیر گروه بیماریهای غیر واگیر معاونت بهداشتی با اشاره به پدیده شهرنشینی و صنعتی شدن جوامع که با تغییرات وسیع در
سبک زندگی همراه است ،گفت در کنار بهبود شاخص‌های بهداشتی که سبب افزایش
میزان امید به زندگی شده است، در حال حاضر این پدیده ها از مهم‌ترین عوامل افزایش بار بیماریهای غیرواگیر بوده‌اند.
بیماریهای غیرواگیر، مسوول بیش از 53% بار بیماری‌ها در
سراسر جهان هستند و بیش از 76% کل بار بیماری‌ها در ایران به بیماریهای غیرواگیر
اختصاص دارد. پایه پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر، شناسایی عوامل خطر اولیه و
پیشگیری و کنترل این عوامل است. 10% افزایش در مرگ و میر ناشی از بیماری های
غیرواگیر باعث کاهش رشد اقتصادی سالانه تا 5% می گردد.
ایشان در ادامه افزود لازم بود که در راستای تعهدات ملی و
جهانی خود و با بومی‌سازی و اجرای پیشنهادات سازمان جهانی بهداشت اقدامات شایسته‌ای
را در این راستا انجام دهیم.
به همین دلیل در راستای اجرای استراتژی‌های چهارگانه پیشنهادی
این سازمان، در حیطه حاکمیتی از سال 1392 کار تدوین سند ملی پیشگیری و کنترل
بیماریهای غیرواگیر و عوامل خطر آن در معاونت بهداشت وزارت بهداشت شروع گردید این
سند همزمان به امضا ریاست محترم مجلس شورای اسلامی، مدیر کل سازمان جهانی بهداشت و
همچنین مدیر دفتر منطقه مدیترانه شرقی سازمان فوق و نهایتاً ریاست محترم جمهور
رسید.
در راستای اجرای این سند، تفاهم‌نامه‌های همکاری وزارت
بهداشت و وزارتخانه های مرتبط با سلامت آماده گردیدند.
از تعهدات بین المللی جمهوری اسلامی ایران در
قالب «سند ملی پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر و عوامل خطر مرتبط » با آنها کاهش 25 % از خطر مرگهای
زودرس ناشی از بیماریهای غیرواگیر ، کاهش 20 % از میزان تحرک بدنی ناکافی ،کاهش 10
% از مصرف الکل ، کاهش 30 % از میزان مصرف نمک سدیم ، کاهش 30 % از شیوع استعمال
دخانیات ،کاهش 25 % از شیوع پرفشاری خونجلوگیری از افزایش بیشتر
چاقی و دیابت جمعیت ، دسترسی 100 % جمعیت به داروهای مناسب و فناوریهای پایه و
ضروری برای درمان بیماریهای غیرواگیر و دسترسی حد اقل 70 % به دارو و مشاوره لازم
برای پیشگیری از بیماریهای قلبی-عروقی و حملات عروق مغزی میباشد.
دکتر صنیعی در ادامه افزود کلیدی‌ترین توصیه سازمان جهانی
بهداشت این بود که برای پیشگیری و کنترل این بیماری‌ها می‌بایستی از نظام مراقبت‌های اولیه بهداشتی بهره برد و برای
موفقیت در این مسیر توصیه نمود نظام مراقبت‌های اولیه بهداشتی به سمت این بیماری‌ها
جهت داده شده و به نحو شایسته‌ای تقویت شود.
طبق برنامه سازمان بهداشت جهانی تا سال 2025 باید 25 درصد
این مرگ و میرها کاهش یابد، به همین منظور برنامه پیشگیری و کنترل بیماریهای
غیرواگیر در ایران تدوین و ابلاغ شد.
تصحیح زیرساخت‌های این برنامه که همان بهبود وضعیت شبکه
بهداشتی و درمانی کشورو پرونده الکترونیک سلامت است در همین راستا انجام شد
مدیر گروه غیر واگیر معاونت بهداشتی افزود چهار
بیماری دیابت، فشارخون بالا، سرطان و بیماریهای مزمن تنفسی به همراه چهار
عامل خطر کم تحرکی، تغذیه ناسالم، مصرف الکل و دخانیات مهم‌ترین علل مرگ و میر
ناشی از بیماریهای غیرواگیر هستند که احتمال مرگ ناشی از بیماریهای غیر واگیر را
افزایش می‌دهند.
به همین دلیل سازمان جهانی بهداشت کنترل این
بیماری‌ها و عوامل زمینه‌ساز آنها را بعنوان هدف اصلی برای کاهش 25% مرگ و میر
ناشی از بیماریهای غیرواگیر تا سال 2025 تعیین کرده است و حال در زمینه جهت‌دهی و تقویت و ارتقای پاسخگویی مراقبت‌های
بهداشتی در ادامه برنامه تحول ساختاری در
نظام بهداشتی، در راستای مجموعه مداخلات اساسی پیشنهادی سازمان جهانی بهداشت تدوین
گردیده است.
برنامه PEN بر اساس نظام بهداشتی ایران تغییر و
ایرانیزه گردید و برنامه ایراپن طراحی و اجرای آزمایشی آن در 4 شهرستان نقده ،
مراغه ، شهرضا و بافت شروع گردید. این برنامه در خانه‌های بهداشت و پایگاه‌های
سلامت میزان احتمال خطر 10 ساله بروز حوادث کشنده و غیرکشنده قلبی عروقی (مانند
سکته‌های قلبی و مغزی) جمعیت هدف برنامه ( افراد 30 سال به بالا)حتی در زمانی که
علامت‌دار و بیمار نیستند تعیین می‌گردد و متناسب با میزان احتمال به دست آمده
اقداماتی برای پیشگیری از بروز بیماری یا عوارض آن صورت می‌پذیرد.
علاوه برآن در زمینه سرطانها (روده بزرگ، پستان و دهانه
رحم) و آسم نیز اقداماتی در جهت تشخیص و مداخلات زودهنگام انجام می‌گردد.
دکتر صنیعی در خصوص تفاوتی که این برنامه‌ها با اقدامات قبل
نظام بهداشتی دارد گفتند این‌بار افراد را
قبل از بیمار شدن و با ارزیابی خطر در
ابتدای بیماری تشخیص داده ، اقدامات لازم را اعم از اقدامات آموزشی و مشاوره‌ای و
مراقبتی و داروئی به موقع در مورد وی به
اجرا می‌گذارد تا مانع از بروز یا پیشرفت بیماری گردد.و کلیه خدمات ارزیابی خطر 4
بیماری فوق از سطح یک بهورز / مراقب سلامت تا ارجاع به سطوح بالاتر و تخصصی صورت
می گیرد.
همچنین
نتایج سنجش کلسترول و قند نیز در روستاها و خانه‌های بهداشت قرار داده شده است.
اقدامات تشخیصی سرطان هم برای زنان 30 تا 70 ساله توسط ماماهای شبکه بهداشتی انجام
می‌شود، تشخیص زودهنگام سرطان روده بزرگ توسط بهورزان و پزشکان خانواده و همچنین
اقدامات پیشگیرانه و کنترل آسم جزو برنامه‌های وزارت بهداشت برای پیشگیری و کنترل
بیماریهای غیرواگیر در نظام بهداشتی کشور است
ایشان در
خاتمه گفتند به یاری خداوند و همت کلیه همکاران محترم در دانشگاه‌های علوم پزشکی
کشور طی دهه آینده،گامی بلند و استوار در راستای حفظ و ارتقای سلامت هموطنان
عزیزمان در حیطه کاهش مرگ زود هنگام ناشی از چهار بیماری غیرواگیر و چهار عامل خطر
منتسب به آنها برداریم.